Nhiều chuyên gia cho rằng nên bắt đầu nghỉ Tết Nguyên đán sớm thay vì 29, 30 tháng Chạp âm lịch để giảm áp lực giao thông và người lao động ở xa về quê kịp giờ.
Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội đang lấy ý kiến các bộ, ngành về hai phương án nghỉ Tết Nguyên đán 2023. Phương án một là nghỉ 7 ngày từ 29 tháng Chạp đến mùng 6 tháng Giêng (20-26 tháng Giêng năm 2023) ). Phương án thứ hai là nghỉ 9 ngày từ ngày 30 tháng Chạp đến hết ngày 8 tháng Giêng (21-29/1/2023).
Cơ quan này đề xuất phương án nghỉ bảy ngày, gồm hai ngày trước Tết và ba ngày sau Tết, cộng với ngày nghỉ bù hằng tuần để đảm bảo “tổng số ngày nghỉ liên tục không quá dài”. Nếu theo lịch này, công chức, người lao động cả nước sẽ đi làm trở lại vào mùng 6 Tết, sau đó nghỉ thứ Bảy và Chủ nhật.
Thực tế, dù chọn phương án nào thì số ngày nghỉ chính thức vẫn là 5 ngày theo quy định của BLLĐ 2019 (Điều 112), số ngày còn lại là nghỉ hằng tuần hoặc nghỉ bù.
Plan to have a 7-day Tet holiday, from December 29 to the end of January 5 of the year of the Rabbit. Graphics: Tien Thanh
Dự kiến nghỉ Tết 7 ngày, từ 29 tháng Chạp đến hết mùng 5 tháng Giêng năm Quý Mão. Đồ họa: Tiến Thành
PGS. GS Nguyễn Đức Lộc, Viện trưởng Nghiên cứu đời sống xã hội, đánh giá cả hai phương án đều có ưu điểm riêng nhưng thời gian nghỉ trước Tết quá ngắn. Nếu chọn phương án ngắn hạn, anh đề xuất xin hoán đổi công việc và đi làm bù vào ngày mùng 7 Tết (thứ Bảy). Cụ thể, dịp nghỉ lễ sẽ kéo dài 8 ngày, từ ngày 28 tháng Chạp đến hết ngày mùng 5 tháng Giêng (19-26 tháng Giêng năm 2023). Công chức, người lao động đi làm trở lại vào mùng 6 Tết và nghỉ bù vào ngày thứ Bảy.
Phương án này cân đối số ngày nghỉ trước và sau Tết, giảm áp lực giao thông dịp cuối năm, người dân tận hưởng không khí mua sắm Tết và có thời gian sắp xếp công việc về quê trước Tết. Kết thúc ba ngày đầu năm, mọi người hối hả trở lại thành phố, dọn dẹp nhà cửa và chuẩn bị đi làm. Phương án này bất lợi ở chỗ sẽ phải làm bù vào cuối tuần, nhưng ông cho rằng “không vấn đề gì lớn” bởi có năm áp dụng, hai ngày làm việc liên tục giúp công nhân phấn chấn hơn.
Theo ông Lộc, đặc điểm của lao động Việt Nam phần lớn là di cư từ nông thôn lên thành phố, dù là thanh niên hay đã lập gia đình thì ngày Tết họ vẫn tìm về quê. Nhu cầu kết nối với gia đình của họ ngày càng tăng, đặc biệt là sau những biến cố như đại dịch. Hai đợt nghỉ lễ gần đây nhất trong tháng 4 chỉ kéo dài 3-4 ngày nhưng việc công nhân đổ về quê là minh chứng rõ nhất.
Bên cạnh đó, dòng di cư khiến cho làng quê không còn nhiều thanh niên nên cuối năm là dịp trở về quây quần chuẩn bị Tết gia đình tươm tất và thờ cúng tổ tiên. “Người Việt Nam luôn coi trọng thời điểm trước giao thừa hơn là sau tết. Càng gần 30 tháng Chạp, người ta càng lo lắng, mong ngóng khi không thể về nhà”, anh nói.
Vì vậy, nếu nghỉ quá muộn, công nhân có thể xin nghỉ trước vài ngày, doanh nghiệp cũng khó tránh khỏi tranh chấp, tránh tình trạng công nhân không quay lại nhà máy sau Tết.
The plan of Tet holiday is 9 days, lasting from December 30 to the end of January 8 in the year of the Rabbit. Graphics: Tien Thanh
Kế hoạch nghỉ Tết là 9 ngày, kéo dài từ ngày 30 tháng Chạp đến hết ngày 8 tháng Giêng năm Quý Mão. Đồ họa: Tiến Thành
Đại diện Vụ Vận tải (Bộ GTVT) cũng đề nghị nên nghỉ thêm 1 ngày trước Tết (khoảng 28 tháng Chạp) để người dân giãn việc về quê. Các hãng hàng không, bến xe đều giảm, các nhà xe không chịu áp lực tăng chuyến.
Tuy nhiên, ông ủng hộ phương án nghỉ 9 ngày để người dân có lịch trình về quê, đi chơi, du lịch, góp phần kích cầu du lịch, phát triển kinh tế. “Nếu nghỉ 7 ngày, đi làm 1 ngày rồi cuối tuần lại nghỉ 2 ngày sẽ khiến năng suất làm việc của ngày làm việc không cao vì người dân còn tâm lý ăn Tết”, vị này nói. đại diện cho biết.
Đồng quan điểm, ông Nguyễn Văn Quyền, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam đề nghị Chính phủ cho người dân nghỉ 9 ngày và về trước Tết sớm hơn để có thời gian mua sắm, người xa quê có thể di chuyển. nhà, còn những người muốn đi chơi, du lịch nước ngoài cũng có thời gian sắp xếp.
“Không nên hạn chế người dân đi lại trong dịp Tết. Ý kiến cho rằng nguy cơ TNGT tăng nếu nghỉ dài ngày là không đúng, mà TNGT tăng còn do nguyên nhân khác”, ông Quyền nói. .
People in Quang Ba (Hanoi) harvest peaches to sell during the Lunar New Year. Photo: Giang Huy
Người dân Quảng Bá (Hà Nội) thu hoạch đào bán dịp Tết Nguyên đán. Ảnh: Giang Huy
Phó trưởng Ban Chính sách – Pháp luật (Tổng LĐLĐ Việt Nam) Lê Đình Quảng cho biết, lịch nghỉ Tết áp dụng cho công chức, viên chức nhưng thực tế gần như cả nước đều nghỉ theo lịch này, kể cả người lao động tại các doanh nghiệp nước ngoài. . chính quyền. Vì vậy, ông đề xuất lịch nghỉ Tết 9 ngày để công nhân có nhiều thời gian hơn cho gia đình, chơi với con cái. Thời gian trở lại thành phố làm việc cũng nhàn hạ, đỡ vất vả hơn sau kỳ nghỉ.
Tổng Liên đoàn nhiều năm ghi nhận tình trạng một bộ phận công nhân trở lại thành phố muộn sau Tết dù doanh nghiệp vận động làm việc từ mùng 5, mùng 6. Công đoàn cơ sở lúc đó đã phải liên tục kêu gọi công nhân trở lại làm việc. trở lại làm việc để lấp đầy các nhà máy, đặc biệt là công nhân ở vùng cao phía bắc. “Không thể nói nghỉ dài sẽ làm giảm năng suất lao động, bởi số ngày nghỉ của Việt Nam ít hơn các nước. Ngược lại, nghỉ dài sẽ kích cầu du lịch, mua sắm”, ông Quang nói .
Trong ba ngày, hơn 10.000 độc giả tham gia khảo sát trên VnExpress. Kết quả là 17% chọn tùy chọn 7 ngày; 39% chọn nghỉ 9 ngày và 44% chọn “thêm lựa chọn nghỉ dài ngày”.
Đại diện Cục An toàn lao động cho biết, các phương án nghỉ Tết đã được tính toán kỹ lưỡng trên cơ sở quy định cứng nghỉ Tết Âm lịch 5 ngày. Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội đang tập hợp các ý kiến, lựa chọn phương án có lợi nhất cho cả nước để trình Thủ tướng Chính phủ quyết định.
Bộ luật Lao động 2019 quy định người lao động được nghỉ làm việc và hưởng nguyên lương trong những ngày sau: Tết Dương lịch: 01 ngày (01/01 hàng năm); Tết Nguyên đán 5 ngày; một ngày 30/4 và một ngày Quốc tế Lao động 1/5; Quốc khánh 2 ngày (ngày 02 tháng 9 dương lịch và trước hoặc sau một ngày liền kề); Giỗ tổ Hùng Vương một ngày (10/3 âm lịch).
Hàng năm, căn cứ vào điều kiện thực tế, Thủ tướng Chính phủ quyết định số ngày nghỉ cụ thể dịp Tết Nguyên đán và Quốc khánh.
Người lao động làm thêm giờ, làm việc vào ban đêm trong ngày lễ, tết được hưởng tiền lương ít nhất bằng 300%, không kể tiền lương làm việc vào ban ngày. Người lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam ngoài những ngày nghỉ lễ hàng năm được nghỉ thêm 01 ngày Tết cổ truyền và Quốc khánh của nước mình.